Tönnies’in Cemaat Teorisi

 Kavramlar  No Responses »
Mar 032008
 

Mesele itibariyle, ‘Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için mi vardır?’ sorusunun çıkış mantığını irdelemektir, kısa ve öz olarak… Açarsak; sosyolog Ferdinand Tönnies’in topluluk ve toplum başlıklı araştırmasında yer alan teoride, gelenekçi ve modern çizgilerin içinde kollektif bir birlikteliğin ne gibi şeylerden etkilendiği ve buna göre bu birlikteliği bozmamak için, model olarak bir insan figürü(prototip) tasvir etmek istemiştir. Bu tip insanlar arasındaki bağlılığı da kan, mekan, fikir ortaklıkları olmak üzere ayırt etmiş ve aralarındaki ilişkinin esasında, tamamen bütünseli korumak adına gerekli olan çıkar ilişkisini organik ya da psikolojik değil, mekanik bir düzenekle işlediğini savunur.

Araştırma başlığından da anlaşılacağı gibi, ortada bir toplum bir de topluluk vardır ve farklı nüanslardan oluşmuşlardır, topluma baktığında irade; yönetim, bilim, sanayi, ticaret, hukuk, gibi öğelerle varken, topluluklar; hobiler, rütin ev işleri, kendini gerçekleştirme, aile, din gibi öğelerle vardır ve topluluk ile toplumun birbirine zıt olarak davranması sözkonusudur ki sorunlar da bu çatışmadan ileri gelmektedir. Geleneksel ve modern toplumlar arasında ise bu farklar ve çatışmalar daha da barizdir…

Micropolitan Museum

 Bilim  No Responses »
Mar 032008
 
micropolitan.jpg

Yukarıdaki Yeşil Kaplan Böceği gibi nice larva, deniz canlısı, botanik mahsülü ve harika doğa canlıları için eğitici bir web sitesi olan Micropolitan Museum‘a uğramanızı tavsiye ediyorum. Müze krokisi de rahatça dolaşabilmeniz ve kaybolmamanız için biçilmiş bir kaftan olmuş. Tabii canlı gözlerle tabloları görmek nere, web sitesinden kuru kuruya bakmak nere..

micropolitan3.jpgmicropolitan2.jpg

Pygmalion Etkisi ve Pazarlama İletişimi

 Kavramlar, Pazarlama  No Responses »
Mar 012008
 
Pygmalion

Oldukça geniş perspektiflere etki eden iletişim psikolojisinde yer alan olgudur ve Etiketleme Teorisi’nin de çerçevesini oluşturur. ‘kendini gerçekleştiren kehanet’ adı verilen bu olgunun kökeni mitolojideki Kıbrıs prensi Pygmalion’dan gelmektedir: hikayesi ise şöyle: “Olgunun eski yunan mitolojisinde yer alan örneği hiç kuşkusuz sihire dayanıyor. kıbrıs prensi, aynı zamanda heykeltıraş Pygmalion, ideal kadını temsil eden fildişinden bir heykel yapmış ve ona Galatea adını vermiş. Galatea o kadar güzelmiş ki, kendini ona aşık olmaktan alıkoyamamış ve ona hayat vermesi için tanrıça Venüs’e yakarmış. Venüs de onun bu isteğini kabul etmiş ve sonsuza kadar bahtiyar yaşamışlar.”
Continue reading »

Sokal Vakası

 Bilim  No Responses »
Şub 272008
 


Sokal Vakası, Amerikan Kültür Çalışmaları dergisi Social Text’te yayınlanan, aslında postmodernlerin birbirinin ne dediğinden hiç anlamadığını ve hatta anlamak istemediklerini ortaya koyan, bir postmodernizim eleştirisi getirmek için amaçlanmış bir skandal, deney, mizansen, parodi olarak tanımlanabilir.

Amerikalı fizikçi Alan Sokal tarafından, akademik çevrelerin postmodernizme bir kurtuluş ve bir çıkış noktası olarak neredeyse iman ettiği noktaya gelinmesi sonucu, bu kör imanı kanıtlamak için ‘social text’te literatürde çok rastlanan çalışmaların bir taklidi ama kendisinin ifadesiyle safsata olan sınırların aşımı kuantum yerçekiminin dönüşümsel bir betimlemesine doğru adlı makalesinii yollayıp, derginin bunu ciddiye alıp, üstelik postmodernizmi ve toplumsal kurulmuşluk tezini eleştiren düşüncelere karşı seçkin bilim adamlarının verdiği yanıtlara ayrılmış özel bir sayısında yayınlanması sonucu bilim camiasında fırtınalar koparmış bir olguyu sorgulattırmıştır. Bunu da Bertrand Russell’ın ağzından dile getiriyorlar:

Continue reading »

Hayatı yeniden anlamlandıran kuram: Bayes kuramı

 Kavramlar, Matematik  No Responses »
Şub 092008
 
Bayes

Etrafımızdaki her türlü olayda kullanılan, 1763’de Thomas Bayes tarafından Royal Society dergisinde ‘Essay towards solving a problem in the doctrine of chances’ (rastlantısallık doktriniyle problem çözümü) makalesiyle ortaya konan ve sonrasında Pierre Simon Laplace tarafından geliştirilen ve çağdaş yaşamın içine dahil edilen olasılık kuramı…

Raslantısal bir olayın gözleminden önce, öne sürülen varsayımlara ilişkin olasılıkların değerlendirilmesine dayanan bu istatiksel çıkarım yöntemine örnekler verirsek;

Continue reading »

Fast Food Kültürünün Dayattığı Mecazi Aşklar

 Felsefe  No Responses »
Şub 012008
 

Jean Baudrillard’ın ilgi konusudur ve şöyle der; “tüketim toplumu varolmak için nesnelerine ihtiyaç duyar, daha doğrusu onları yok etmeye ihtiyaç duyar. nesnelerin kullanımı sadece nesnelerin yavaş yavaş kaybolmasına götürür. nesnelerin şiddetle yitirilmesinde yaratılan değer çok daha yoğundur. tüketimde kendisini yok etmede aşmaya, dönüştürmeye yönelik derin bir eğilim vardır.” diyerek özne, nesne ayrırımından kaynaklanan özneyi ayırt edememizin gerçeğine ve karşındaki aşığım dediğin sevgilinin aslında hiç bir zaman kim olduğunu bilemeyeceğine ve özümsemeyeceğine işaret eder bu kültür. Her ne kadar etik bir sorun olmadığını baştan düşündüğümü belirtip, buna ilaveten kişilerin fazla kendini tüketim objesi yaparak sanat diliyle sujeden objeye geçme sürecini hızlı yaşayarak karşındakinden de aynı anda ve aynı ahenkte beklediği için ve beklenti-fayda grafiğinin y=x rütininde seyretmesinden kaynaklı, farklı partner doğrusuna sapma isteği normaldir ki çözüm kümesi mesafe dengesi adıyla ışıl ışıl aydınlanmaktadır. Bu yüzden, mecazi aşk da olsa dekonstrüksiyon isteyenlerdenim.

Krimonoloji biliminin temellerini atan karakol görevlisi: Alphonse Bertillon ve Antrometri sistemi

 Araştırmalarım, Bilim  No Responses »
Oca 232008
 

alphonsebertillon_portre

Fransız karakol görevlisi Alphonse Bertillon, cinai olaylarda kimlik belirlemede ilk sistematik yöntemi keşfetti ve yaygın biçimde kullanılmasını sağladı. Yöntem son derece sağlam bilimsel bir temele dayandığı için yetersiz, haksız ve genellikle de bozuk düzenli tutuklama işlemlerinde devrim yaratmıştır.

alphonsebert

Alphonse Bertillon, Paris’te doğdu. Doktor olan babası, başlangıçta mühendis olmak istediğinden bu ilgisi kendi mesleğine de yansımıştı. Satın aldığı ve çizimi kendi yaptığı birçok araçla insan iskeletinin en doğru biçimde ölçümünü yapmaya çalışırdı. Anne tarafından büyükbabası ise toplumsal istatistik üzerine kitap yazmış bir demograf, yani nüfus uzmanıydı.
Bertillon, yetiştiği kadar hiç de umut verici bir çocuk olmadı. Çok dikkafalı bir öğrenciydi ve girdiği her okuldan kovulduğu için eğitimi evde sürdürmek zorunda kaldı. Bilimsel olarak nitelendirilebilecek tek ilgi alanı, doğa tarihiyle ilgili maddeleri toplamak ve bunları düzene koymaktı.

alphonse_thumb
Continue reading »

2007’nin ödüllü bilimsel inovasyon icatları

 Bilim, Tasarım  No Responses »
Oca 072008
 
inovasyon.jpg

2007 kimi için iyi, kimi için kötü geçse de bilimsel inovasyon durmaz ve yeni teknolojik icatlarla hayatımızı kolaylaştırmayı hedeflemeye devam ediyor. Her ne kadar bilimin iyisi kötüsü olur mu tartışmaya açık olsa da 2007 yılının inovatif icatlarına dair değerlendirmeler da mevcut. Bunlardan biri Populer Science sitesinde görücüye çıkmış durumda. Otomotiv sektöründen, bilgisayar teknolojisine, enerjiden ev teknolojilerine kadar bir çok alanda uygulamaya sokulan ya da yakında hayatımızın içinde olacak inovatif çözümlere buradan ulaşabilirsiniz.

Safiyet

 Kavramlar  No Responses »
Kas 202007
 

Bir zamanların ‘bekarlık perhizi ya da cinsel duyguların yokluğu’ meşrebine uygun düşen kavramdır.. Vatanı Protestan Orta Sınıf İngiltere’sidir. Teşvik edildiği dönemlerde homoseksüelliğin ve fahişeliğin arttığı görülmüştür. Erkek, yetiştirilme adetleri bakımından kadından böyle bir safiyet beklese de kadınlar, erkeklerden bunu beklemek için yetiştirilmediği için günümüzün çarpık ilişki maskeleri ortaya çıkmaktadır. Erken evlilik teşviğiyle denge sağlanması mümkündür der erenler.. Ataerkil kültürün çürümüş kalıntısıdır desek yeridir..Beynin çocuk kalmasını sağlamasıyla, toplumsal bir çekingenlik sözkonusu olabilir, olmuştur da…

Haiku

 Kavramlar  No Responses »
Eki 142007
 

haiku
Sergei eisenstein’ın sinema teorisindeki kurgu üzerine düşüncelerinin temelinde yer alır ve bize Matsuo Bashou, Yorgo Seferis ve Oruç Aruoba okutturmak için güzel bir bahane olarak dünyada iyi ki vardır dediğim ve arada şiir yazmak için tercih ettiğim şiir formu… Derler ki matematikçiler kendi aralarında şakayla karışık: eğer ki bir gün tüm haikular evrenin sonsuzluğunu anlatabilirse, evrenin genişlemesi duracaktır. Bir haiku şiirim için tıklayın.

John Dalton

 Araştırmalarım, Bilim  No Responses »
Eyl 232007
 

Yüzyılların bilimsel çalışmalarını bir araya getiren İngiliz Kimyacı John Dalton, çağımızın ünlü maddesinin kuramını koydu. Düşünceleri ise bildiğimiz kimyanın gerçek bir bilim gibi gelişmesine yardımcı oldu. Aynı zamanda önemli kimyasal bileşimlerin, elementlerin bir araya gelerek bileşikleri oluşturma biçimlerinin daha iyi anlaşılmasına yol açtı. Dalton’un en belirgin ana özellik olarak atom ağırlıkları üzerinde durması, temel kimyasal reaksiyonların ilk nicel tanımlarına yol açtı. İşte bu kadar derin ve yönlü çalışmalarıyla modern kimyanın dehası John Dalton…

Dalton’un hayatını incelediğimizde , oldukça dindar ve İngiltere’nin kuzeyinde tipik bir İngiliz kasabası Eaglesfield’da Quaker ailesinin bir üyesi olduğunu görüyoruz. Burada günlük hayatının en önemli iki öğesi din ve eğitimdi. Dalton, gerçek bir dahi olduğu için , 12 yaşlarındayken öğretmenlik yapabilcek duruma gelmişti. Çok zengin bir müzik aleti yapımcısı ve amatör hava gözlemcisi olan aile dostlarından birinin etkisinde kalarak meteorolojiyle yakından ilgileniyordu.

Continue reading »

Öjenik

 Kavramlar  No Responses »
Eyl 112007
 

Kökenleri Thomas Moore’un Ütopya’sından Platon’un Devlet’ine Charles Fourier’in Phalanstere’sinden Jean Jacques Rousseau’nun Emile’sine kadar aranabilecek, Nietzsche’nin “Böyle Buyurdu Zerdüşt” adlı eserinde ‘üstün insan’ olarak tanımlanmış ve Darwin menşeili Darwin’in kuzeninin kavramsallaştırdığı, Hitler ve Mussolini’nin yanında Churchill ve Roosevelt’in de bu düşüne aracılık ettiği Amerikan-Alman ortak yapımıyla kıvılcımlanan ve de bioetiğin gözde uğraşma konusu olan bilim altdalı… Amerikanın hispanik ve afroamerikan kaynamasına bakarsak, pek de iyi etüd edemedikleri ve ellerinde patlamış olduğu bir gerçek.. Bir çok hasta, o dönemde hastanelerde öldürülmekle beraber, bu yapay sağaltımdan başarıyla çıkanlar nazi subaylarıyla gerdeğe girmek zorundaydılar.. Günümüzdeki bir roman olarak tezahürünü okumak isterseniz Grange’ın “Kızıl Nehirler” tavsiye edilebilir.

Couvade

 Kavramlar  No Responses »
Ağu 202007
 

Doğurmuş olan kadının günlük hayatına ve işlerine döndüğü zaman kocanın onun halsizlik ve doğum sonrası hastalık belirtilerini üstüne almasıdır… Sıradışı örnek olarak; erkeğin karısının doğum sıkıntılarını paylaşması ya da hiç değilse kadına karşı sevgi göstermek zorunda olması gibi gelenekler bütün toplumlarda bulunmaktadır. Eğer bu ana ve babadan meydana gelen insanın ailesi için büyük değer ifade ediyorsa ve eğer geleneksel alışkanlıklar ve kurallar babayla çocuk arasında kapalı bir ahlaki yakınlık meydana getirmek içinse ve bu alışkanlıklar erkeğin ihtimamını çocukları üzerine çekmek amacını güdüyorsa, o zaman erkeğe doğum sancısı ve analık hastalığı taklidi yaptıran ‘couvade’ büyük değer taşır… Babalık eğilimleri için de gereken uyarıyı sağlar. Couvade ve bu çeşit başka gelenenkler “meşruluk” ilkesini, çocuğun bir babaya ihtiyacı olduğunu belirtmeye yardım eder… kısacası kültür, Kargaşalığı reddeder de denebilir bu mevzuda son söz olarak

Olağandışı Yaşamlar- James ve Carol Gould

 Biyoloji, Kitap İncelemelerim  No Responses »
Ağu 162007
 

 

olagandisiyasamlar

Scientific American dergisinde yayınlanan 12 makalenin, James ve Carol Gould tarafından derlenerek ekosistemin özelliklerine dair, evrimsel, davranışsal, biyolojik ve bazen de mitolojik bilgiler veren popüler bilim kitabı… 

Konu başlıklarıyla birlikte, makalelerin içeriğinin de okumaya teşvik edici ifadelerden oluştuğu kitapta, organik bileşiklerin yapısı, atp sentezi , konakçı yaşayan asalakların bioyapısı ve koala, güveler , balıklar gibi canlıların dışında, bir çok canlının yeni keşfedilmiş hayat hikayesini ayrıntılı bir şekilde öğrenme imkanı da veriyor ki kullanılan fotoğrafların, çizimlerin, grafiklerin, haritaların da yararlı olduğunu eklemek lazım. tercihen, birden kitaba yüklenmeyip, sakin sakin, bir kaynakmış gibi baktığım, bilgilerin bilimsel ifadelerin dışında genel hayat kurallarıyla da ilgili olduğundan dolayı gerektiğinde tekrar ele alınabilecek bir kitap olarak akmasına izin verdiğim, özetle değişik ruh hallerine göre, bir periyodda birden fazla kitap okuyanlar için iyi bir tercih. 

Karıncalarda kölelik bölümü, yazar her ne kadar insanlık adına ahlaksal ve davranışsal dersler çıkarmaya müsait değil dese de, “organizasyon teorisi” ile ilgili araştırmalarda faydalandığım bir makale idi. hükümetlerin, holdinglerin, şirketlerin ve propaganda gereksinimi duyan insanların pazarlama iletişiminde yoğun olarak kullandığı – hem kurum içi hem kurumdışı- agresif ve yıkıcı politikaların ya da stratejilerin bir analoji teşkil edebileceğini düşündüğüm için ve sosyal sorumluluk projeleri gibi örnekleri verilebilecek halkla ilişkiler yönelimlerinin, ekopolitikaya dönüşün sergilenmesi açısından, önem verdiğim bir kısmını kitaptan alıntılarsam; 

” ...iş güçlerini kuvvetlendirmek için başka karınca kolonilerine yaptıkları saldırılarda kullandıkları teknikler, böcekler dünyasında bulunabilecek en incelikli davranış biçimleri arasındadır. köleci karınca türlerinin çoğu, akıncılıkta öylesine uzmanlaşmıştırlar ki, kölelerini kaybettiklerinde açlıktan ölürler. köleci karıncalar ve köleleri, birlikte özgür kolonilere zaman zaman yapılan akınlarla başlamış; gelişmiş savaşçı toplumların evrilmesine yol açmış; ve işçilerin artık akıncı olma yeteneklerini yitirdikleri dehşetli bir çürüme ile sonlanmış bir evrimsel düşüş sergilerler.” 

 

kitaptaki 12 makalenin konu başlıkları ise şöyle: 

 

ilk hücrelerin evrimi 

hayvanların ortaya çıkışı 

denizin derinliklerinde ortak yaşam 

antarktik balıkları 

medcezir balıkları 

kış güvelerideki isıl düzenleme 

koalanın fizyolojisi 

etçil bitkiler 

karıncalar ve misafirleri arasındaki iletişim 

karıncalarda kölelik 

tripanazom kılıfını nasıl değiştiriyor? 

viroidler

Ahlaksal İndeterminizm

 Kavramlar  No Responses »
Mar 222007
 

Ahlaksal Determinizimin bir eleştirisi olarak ortaya çıksa da diğer felsefi normlara yapıştırıldığı olmuştur. Mantığı şudur ki; eğer insan davranışları insanın asla dışına çıkamayacağı veya değiştiremeyeceği bir biçimde tanrısal ya da doğal nedenler tarafından önceden belirlenmişse, insan davranışlarından nasıl sorumlu olur ve buna göre nasıl olur da bir cennet, cehennem cezaevi, ödül, takdir gibi şeylere layık edilir? Bu mevzuyu iyice hazmetmek istiyorsak ise ‘madem özgürlüğümüzden bahsediyoruz o halde tanrı yoktur ‘ savına sahip Sartre’nin eserlerine gözatmak fayda vardır ya da yoktur.

 Older Entries  Newer Entries