Mar 222007
 

Yaşayan tarih ve ünlü yönetim gurusu Peter F. Drucker, “Geleceğin Toplumunda Yönetim” adlı kitabında, Kafka’nın başka bir yönünden şöyle bahsediyor ki ben de paylaşmak istedim bu nadir bulunabilecek ilk ağızdan bilgiyi:

“… Franz Kafka, aynı zamanda emniyet miğferini(baret) buldu. fabrika teftişinde ve işçilerin haklarının tazmininde büyük bir insandı. Kafka, 1. Dünya Savaşı’ndan önce Bohemia ve Moravia olan bügünkü Çek Cumhuriyeti’nin işçilerinin tazminatlarına ve iş güvenliklerine bakan kişisiydi. kapı komşumuz da Avusturya’nın işçi tazminatlarına ve fabrikadaki işçi güvenliğine bakan kişiydi. Kafka onun idolü idi. Viyana’nın dışında, boğaz vereminden ölüm döşeğinde yatarken, Dr. Kuiper- bizim komşu- her sabah beşte bisikletiyle iki saat yol gider, ölüm döşeğindeki kafka’yı ziyaret eder, sonra da trenle işine giderdi. kafka’nın ölümünden sonra, onun bir yazar olduğunun ortaya çıkmasına kimse Dr. Kuiper kadar şaşırmadı. Kafka, sanırım Amerikan Güvenlik Kongresi’nin 1912 yılı altın madalyasını aldı, çünkü onun bareti sayesinde bugünkü Çek Cumhuriyeti’ndeki çelik fabrikalarında, ilk kez yılda binde 25’ten daha az ölüm meydana geldi.”

Mar 222007
 

Dişimin Kovuğu

 

Ne kadar garip! 

bir fındık attım ağzıma 

girdi dişimin kovuğuna 

dilim döndü yaklaştı ona 

ama inatçı bizimki 

yanaştırmadı hiç kenarına 

 

ufak olmasına ufaksın anladım da 

beni kaç saattir deli ettin 

kaç kürdanı da geri çevirdin 

sen ne çekilmez birşeymişsin 

sayende 

kaç defa volta attım 

kaç bardak su içtim bilirmisin 

çaresi de yokmuş 

sen isteyince çekip gidenlerdenmişsin 

 

bana ders oldu 

söz bundan sonra 

dişimin kovuğunu dolduracaksa biri 

ya da geldiğin fındık kabuğunu 

ben yemin ettim 

en az senin kadar ilgilenmeli 

yoksa başa bela 

akla ziyan 

dili hiç sorma 

o hepten perişan 

 

valla olsaydım senin kadar 

inan gözümden kaçmazdı 

şu bizim doğayı kirleten adamlar 

gör bak o zaman 

nasıl çıldırttırdım onları sabaha kadar…

 

Reha Başoğul

Mar 222007
 

Deniz kabuğum

 

Karanlıkları arıyorum Rodos’un derin delhizlerinde 

açılmamış bir deniz kabuğu saklıyor incisini 

mercan mercan döküyor gözlerini 

fersah fersah aşıyor kum denizlerini 

inim inim inliyor edepsiz nefesleri… 

 

Kaldır başını ey Rodos’lu! 

Kaldır ki görsünler içimizdeki deniz kabuğunu… 

soysuzluğuma, sorgusuzluğuma aç soluğunu 

sahipsizliğime, ölümsüzlüğüme saç onurunu… 

arsızlığıma, katıksızlığıma bırak tutkunu 

 

ve açıldı deniz kabuğu… 

 

kabuğun kaçırdı sakin ruhlarımı 

soluğun uyandırdı sessiz çığlıklarımı 

onurun araladı matem yarıklarımı 

tutkun aydınlattı zevk mağaralarımı 

 

söyle neden basit bir özveride istedin öbür yarımı 

söyle neden sormadın yaralı anılarımı 

söyle neden dilsizliğin sardı deli kanımı 

korkarım ki ebediyen cevapsız bırakacaksın sorularımı… 

 

karanlıktaki kürek mahkumu gibi 

koşulsuz gecelerde katettin içimi 

bezmedin, yenilmedin 

gözyaşlarımın üzerinde çektin küreklerini… 

 

büyülü renklerle öptük gözlerimizi 

masalsı ezgilerle kokladık ellerimizi 

benzersiz resimlerle boyadık bedenlerimizi 

kirli perdelerle seviştirdik hayallerimizi 

 

yoksa bu yüzden mi sevdim seni 

yoksa bu yüzden mi bencilliğim üredi? 

 

masumluğunu koymuştun oysa ki göğsümün kenarına 

derin düşler sokmuştun asırlık uykusuzluğuma 

çıplak sırtında acılarım akarken 

vahşi atlara bindin rüyalarında… 

 

hani dudaklarımız hiç ayrılmayacaktı 

bak işte bıçak gibi kesti şimdi onları zaman tanrısı… 

 

Şimdi dönüyorsun seni bulduğum deryaya 

kapatıyorsun kabuğunu soranlara 

tek bir odan vardı denizkabuğunda 

onu da biz doldurmuştuk ayışığıyla 

 

Ay yüzün ve uluyan kurdunla 

bir gün bir yerde karşılaşırsak 

Kaldır başını ey Rodos’lu 

Kaldır ki görsünler içimizdeki deniz kabuğunu…

 

Reha Başoğul

Mar 222007
 

Ahlaksal Determinizimin bir eleştirisi olarak ortaya çıksa da diğer felsefi normlara yapıştırıldığı olmuştur. Mantığı şudur ki; eğer insan davranışları insanın asla dışına çıkamayacağı veya değiştiremeyeceği bir biçimde tanrısal ya da doğal nedenler tarafından önceden belirlenmişse, insan davranışlarından nasıl sorumlu olur ve buna göre nasıl olur da bir cennet, cehennem cezaevi, ödül, takdir gibi şeylere layık edilir? Bu mevzuyu iyice hazmetmek istiyorsak ise ‘madem özgürlüğümüzden bahsediyoruz o halde tanrı yoktur ‘ savına sahip Sartre’nin eserlerine gözatmak fayda vardır ya da yoktur.

Mar 162007
 

Vakti zamanının bestseller i, Nasa’nın da gündeminde olan Zecharia Sitchin’in araştırma kategorisindeki kitabı. ilk bakışta, spesifik soruların anahtar cevaplarını araştırmak için elinize alacağınız kitap, gezegenlerin organik yapısı, bitki ve jeotermik örtüsü, gezegen keşiflerinin hikayesi, kuyruklu yıldızlar, keşif araçları, Nasa araştırmalarına farklı bir bakış gibi saymanın anlamsız olduğu bir çok bilgi gözlerinizin ışığını aydınlatacak. ama bana kalırsa asıl parıltı yapacak sorular, bu bilgilerin neyle sonuçlandırıldığı…Yazarın onikinci gezegen kitabını okumadan eline alındıysa anlamsız bir çok bağlantıyla karşılaşacağınız da aşikar olur ki Sümer ve Babil destanlarının da, şu an ki kozmolojik araştırmaların sonuçlarını önceden haber verdiğini anlatan bu kitabın asıl kökenleri de onikinci gezegende yeralıyor.(Marduk ve Tiamat olayı)

Ayrıca kitapta adem ilk tüp bebek mi? gibi spot ifadeler boldur. Bunun dışında Voyagerlar’dan, dna yapımıza, gezegenlerin diziliş nedeninden ,sona başlangıçla yanıt bulunmasına kadar hatta üstüne tuz biber olacak şekilde komplo teorisi istersen de var tabii; Amerikan ve Rus uzay tarihinde oldukça ilginç dönen masabaşı hikayelerinin de sonlara doğru iliştirmesiyle sinir katsayısına hal hatır sormanız gerekebilir.

Mar 132007
 

Masum Sözler Uğruna…
Sözlerin ok sayıldığı yıllarda büyüdüğüm ben
Kızgın korların fırsat olduğu sokaklarda
Paçavraların gururla taşındığı o zamanda
Bir çocuk olarak elime aldım kemanı

Biriktirdiğim pullarda resmimi gördüm
Kardan adamın gözlerinde acıyı
Çalan okul zillerinde küfrü şakıttırdılar adıma
Ve o çocuk bu sefer aldı çanı eline

Her köşe başında salladım onu sağa sola
Etrafımdaki gülümsemeleri indirdim yarıya
Kuytu köşelerdeki sahipsizleri gösterdim onlara
Bir aşkı başlattı bir ufak melodiye kanarak

Özgürlüğün şarkısı oldu o sonraları
Artık bir ırmağın şırıltısı almıştı bayrağı
Küçük sincaplar taşıdı bir süre
Sonra o yaşlı adam gördü sonu

Yılların kuyusunu kazmaya başlamıştık yavaş yavaş
Sahipsiz sözcüklerimi bağışlamıştım artık
Adresler önüme yığılmıştı ağırcana
Geldiğim yer öksüz kalmıştı şimdi

Bitmedi dedim, işte o an
Yıkamazsınız beni, kalacağım o okların ucunda
bir bülbül bekliyor şimdi yarını
dönüşümü erteleyin kıymayın bana

Ve mazgallar gibi suyumu çektiler
İçimdeki sanatı körelttiler
Artık prangalarla yaşıyordum
Fikri benden çekip alıp götürdüler

Bu cehennemin sıcağını anlatır bana
MEzar taşının soğukluğundan farklıdır hani
Böceklerin tırmalamasından
Gözlerinin akmasından

Bir yaşam şarkısıdır işte bu
Bilemezsin çanların kimin için çalacağını
Ruhunun efendisi olma uğruna
Sadık hizmetkar olarak yaşarsın şeytanın

Kırgınlıkları atsaydım eğer üzerimden
Sevgimi köreltseydim hizmetkarlara
Yalnızlığı salsaydım kalabalığa
Şimdi o paçavraları gururla taşırdım söyle ona

Reha Başoğul

Mar 102007
 

Ayışığında Yaygara
Geçmişinin derbederliklerini
geleceğin renklerine taşıyorum azar azar
sakın unutma! beklemeseydin beni
sevgime asla değmeyecekti nazar

Etrafımının yıkıldığı diyarda sarıldım sana
Kalbini mırıldanarak açtın bana
Çıplaklığını nefasetinle yatırdın yanıma
Mabedini esaretinle yıkattırdın bağbozumuna

Bak işte!
Gözünün önünde!
göl kenarında belirmiş karmaşalığımızdan bir temaşa…
Duy işte!
Kulağının içinde!
Ayışığında yükselmiş başbaşalığımızdan bir yaygara…

yüzlerce mum yaktıysam da çevrene
çıplaklığın parlattı geceyi
gezindim üstünde bir seyyah gibi
binlerce nağme bıraktıysam da evrene
besteledim sırtına teslimiyetini
o an aldım elime tüyden bir kalemi
köz olmuştu çünkü katranlı yüreğime
dudaklarının sessizliği..

Buram buram lavantalar sürdüm üzerine
delice çizdim anılarımı heryerine
fırçamın kayan sakinliği
daireyi saran hareketleri
başladı bataklıktan çıkışımızin hikayesi
nadasa bırakılmış bir tarla gibi
şimdi meyvelerini veriyor kaçışımızın neticesi

soluk soluk nefesimle uçuşuyor yelelerin
oluk oluk renk havuzunda yüzüyor göğüslerin
karanfil pembesi, papatya sarısı
menekşe mavisi, orkide beyazı
hepsi kokusunu salıyor dipdiri resminde
bir de kıskanç Ay’ın gümüş rengi bulaşmış tenine

sersemletiyor nemli dileğini sivriliğim
güldürüyor tüylü silleni gezinmişliğim
aniden dokunur dokunmaz ona
rengarenk saçlarınla çengelledin beni koynuna

düştüm yine çamsakızından gafletimle sırçaköşküne
kandım yine sızlanışımdan dişlerle cam gözlerine
boğuk bir ulumayla kanattık sızıyı
donuk bir geceyle ısıttık kanımızı

yine de taş attık şeytanın kahpeliğine
yine de kulak tıkadık arkadan söyleneceklere
çünkü bir tek balıkçıllar kesebilirdi sözlerimizi
çünkü bir tek vücutlar tanıyabilirdi resmimizi…

Reha Başoğul

Mar 032007
 
Harvard Üniversitesi Moleküler ve Hücresel Biyoloji Departmanı için, bilimsel animasyonlar üreten bir firma olan XVIVO tarafından yaratılan ve “Inner life of the cell” adı verilen, hücrenin içindeki nefes kesen anime yolculuğa tanık olmak için hemen aşağıya bakmanız kafi. Yok, açıklamalı versiyonu varsa onu izleyeceğim diyenlerdenseniz, burayı tıklayın.
Mar 012007
 

Bertrand Russell’ın tabiriyle, hareketi düşünmeye, Othello’yu Hamlet’e tercih eden, faydacılık adıyla da anılan düşünsel sistem.Sanatsal arenada ise örneğin Mimar Sinan’ın eserlerinin pragmatik elekten geçirilerek inşa edildiği düşünülebilir. Doğru kavramının salt anlamının bir şey ifade etmediğini , eğer başka yönlere çekebilecek kuvveti varsa bir anlam arzettiğini düşünürler. bireyselciliği okşar ve Ayn Rand kitaplarında olduğu gibi “ben” mekanizmasının her daim aktif olarak çalışmasını isteyen, Charles Peirce’ın temellerini atıp, William James’in tuğlaları getirdiği, John Stuart Mill’ın da süslemesiyle uğraştığı, Locke, Hume, ve Berkeley’in de uzun bir süre orada yaşadığı bu düşünce mimarisine göre hoşlanmanın ve heyecanın yaşama isteği yaratmasından dolayı mimarinin reklamı olarak anıldığı akım da diyebiliyorsam, kendisini sevdiğim açmazlarda labirent olmadan da farenin bir rolü olabileceğine dair antitez duyargalarımın isteksizliğindendir.